Τις τελευταίες ημέρες, η ελληνική κυβέρνηση βρέθηκε στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής, λόγω των προτάσεών της για την επέκταση της εργασίας σε εξαήμερη βάση. Η είδηση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στα ελληνικά και στα διεθνή ΜΜΕ, που έσπευσαν να σχολιάσουν την κατάσταση με έντονη ειρωνεία και επικρίσεις, αναδεικνύοντας τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα στον τομέα των εργασιακών δικαιωμάτων και της οικονομικής πολιτικής.
Η πρόταση για την εξαήμερη εργασία ήρθε σε μια περίοδο όπου πολλές χώρες παγκοσμίως εξετάζουν την μείωση της εργάσιμης εβδομάδας στις τέσσερις ημέρες, με διατήρηση των ίδιων αποδοχών, με στόχο τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων.
Συγκεκριμένα, ο πρόσφατα ψηφισμένος νόμος επιτρέπει στους εργοδότες να ζητούν από τους εργαζόμενους να εργάζονται έως και έξι ημέρες την εβδομάδα, αντί για το παραδοσιακό πενθήμερο, με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις.
Το μέτρο τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2024 και αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πλαισίου μεταρρυθμίσεων που προωθεί η κυβέρνηση. Μεταξύ άλλων, το νομοθετικό πακέτο περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την τηλεργασία, την μερική απασχόληση και την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Η απάντηση της Νίκης Κεραμέως σχετικά με την εξαήμερη εργασία κάνει λόγο για “έκτακτες συνθήκες” και “κατόπιν συμφωνίας με τον εργοδότη.” Ωστόσο, στην πράξη, η εφαρμογή αυτής της διάταξης είναι αναμενόμενο ότι θα έχει τις εξής συνέπειες:
– Αύξηση της πίεσης στους εργαζόμενους: Οι εργοδότες θα μπορούν αν θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτή την πρόβλεψη για να πιέσουν τους εργαζομένους να δεχτούν την εξαήμερη εργασία, πιο συχνά από ό,τι πραγματικά χρειάζεται.
-Έλλειψη επαρκούς ελέγχου: Η εξαήμερη εργασία μπορεί να καθιερωθεί ως συνήθης πρακτική σε πολλούς κλάδους, με τους εργαζομένους να δυσκολεύονται να αρνηθούν την επιπλέον εργασία, υπό τον φόβο απόλυσης ή άλλων αντιποίνων.
-Ελλιπής προστασία των εργαζομένων: Οι συμφωνίες μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου μπορεί να γίνουν υπό καθεστώς πίεσης, χωρίς πραγματική διαπραγματευτική ισχύ από την πλευρά των εργαζομένων.
-Ανατροπή της ισορροπίας εργασίας-ζωής: Μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων, οδηγώντας σε εξάντληση και μείωση της παραγωγικότητας μακροπρόθεσμα.
Συνοψίζοντας, ενώ η επίσημη τοποθέτηση της κυβέρνησης παρουσιάζει την εξαήμερη εργασία ως μια ευέλικτη λύση για ειδικές περιστάσεις, στην πράξη ενδέχεται να οδηγήσει σε καταχρήσεις από πλευράς εργοδότη.
Παρατηρήσαμε επίσης, πως ενώ θεωρητικά, ο ρόλος των φιλολαϊκών κομμάτων στην Ελλάδα είναι να προστατεύουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και να προασπίζονται τις κοινωνικές κατακτήσεις, η αντίδραση που δείξανε απέναντι σε αυτόν τον άδικο -για τους εργαζομένους- νόμο είναι ελλιπής έως ανύπαρκτη, κάτι που αποδεικνύει ότι κάθε κόμμα αντιδράει βάσει των εντολών που έχει λάβει, εξυπηρετώντας συμφέροντα και δεν δρα για το γενικό σύνολο των ανθρώπων.
Επιπλέον τίθεται ένα θεμελιώδες ερώτημα: Προς τα πού βαδίζουμε ως χώρα; Οδηγούμαστε σε πρόοδο ή σε μια αναβίωση μεσαιωνικών πρακτικών που περιορίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων; Στο πλαίσιο αυτό τα όρια μεταξύ εργασίας και δουλείας γίνονται ακόμη πιο δυσδιάκριτα και η εργασία, που ορθά την ονομάζουμε “δουλειά”, γίνεται δουλεία.
Σε μια σύγχρονη Ελλάδα το ζητούμενο είναι να προάγεται η εργασία, η οποία εκτός από αξιοπρεπείς ανταμοιβές, θα γίνεται με την αξιοποίηση όλων των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων, σε συνθήκες μέγιστης δυνατής ασφάλειας, όπου θα παρέχεται στον πολίτη ο ελεύθερος χρόνος που απαιτείται για την ενασχόλησή του με τα κοινά, καθώς και για την ανέλιξή του σε προσωπικό και σε οικογενειακή του ζωή.
Ζραφκόπουλος Γεώργιος